День: 01.02.2023

ABŞ Dövlət Departamentinin Enerji Resursları Bürosunda Enerji Diplomatiyası komandasına rəhbərlik edən Laura Lokman Bakıya gəlib. O həm Azərbaycan rəsmiləri ilə görüşəcək, həm də  IX Cənub Qaz Dəhlizi Nazirlər Şurasının iclasında iştirak edəcək. Vaşinqton əvvəlkitək Azərbaycanın enerji layihələrinə dəstək verir. Rusiyanın Ukraynaya qarşı işğalçı müharibəsi fonunda Avropanın Azərbaycanın resurslarına ehtiyacı artıb. Avropanın Rusiyanın enerji asılılığından azalmasında Azərbaycanın artan rolu ABŞ-ın maraqlarına cavab verir.

ABŞ-dan Azərbaycanla bağlı daha bir xəbər gəlib. Dövlət katibi Entoni Blinken Luis Bononu ABŞ-ın Qafqaz danışıqları üzrə baş məsləhətçisi təyin edib. Luis Bono yeni vəzifəsinə qədər ABŞ-ın Vyanadakı Beynəlxalq Təşkilatlar yanında missiya rəhbərinin müavini olub. Bundan başqa Lusi Bono ABŞ-ın Avropa İttifaqındakı və BMT-dəki nümayəndəliklərində, həmçinin Berlin və İslamabaddakı ABŞ səfirliklərində də çalışıb. Vaşinqton Minsk Qrupundan imtina edib, Qarabağla məşğul olmaq istəmir, əsas istəyi Azərbaycanla Ermənistan arasında barış əldə etməkdir. Bu Azərbaycanın da maraqlarına uyğundur.

Qazaxıstan Rusiyada ticarət nümayəndəliyini qapatmağı planlaşdırır. Bundan əvvəl isə Astana Rusiya vətəndaşlarına Qazaxıstanda istehsal olunan “KİA” markalı maşınların satışını qağadan edib. Astananın bu qərarları Kremldə suallar doğurub. Böyük ehtimalla Rusiyanın müxtəlif qurumları Qərbin sanksiyalarından qurtulmaq üçün müxtəlif ölkələrin, o cümlədən Qazaxıstanın bank sektorundan və iqtisadi  imkanlarından istifadə etmək istəyiblər. Qazaxıstan isə Qərbin Rusiyaya qarşı sanksiyalarından özünü qorumağa çalışır. Çünki, Qərb yalnız Rusiyaya qarşı deyil, bu ölkənin müxtəlif dövlət şirkətlərilə əməkdaşlıq edənlərə qarşı da sanksiya tətbiq edəcək. Qazaxıstan isə Rusiyanın Ukraynaya qarşı işğalçı müharibəsinin qurbanı olmaq istəmir. Qazaxıstan ABŞ-la hərtərəfli əməkdaşlıqda maraqlıdır.

İsrailin müdafiə naziri Yoav Qallant fevralın 1-də Azərbaycanın müdafiə naziri Zakir Həsənova zəng edib. Nazirlər regional təhlükəsizlik məsələlərini, eləcə də ölkələrimiz arasında hərbi-texniki əməkdaşlığın perspektivlərini müzakirə ediblər. İsrailin müdafiə naziri daha sonra Azərbaycanın Dövlət Sərhəd Xidmətinin rəisi Elçin Quliyevlə telefonla danışıb. Bu telefon danışığında isə tərəflər sərhəd mühafizəsi sahəsində əlaqələrin inkişaf etdirilməsinə dair fikir mübadiləsi aparıblar.

İsrailin müdafiə nazirinin Bakıya iki zəngi İran-Azərbaycan münasibətlərinin daha da gərginləşməsiylə bağlıdır. İrandakı dairələrin Azərbaycana qarşı növbəti təxribat planları İsraili də narahat edir. İsrail İrandakı hərbi müəsssisələrə zərbələr endirib. Tehran cavab aksiyası barədə düşünür. Tehran İsraillə yanaşı Tel-Əvivin bölgədəki tərəfdaşlarına qarşı da təxribat planları hazırlaya bilər. Bu səbəbdən Azərbaycanın həm təhlükəsizlik tədbirlərini artırmağa, həm də bu sahədə tərəfdaşlarıyla əməkdaşlığı genişləndirməsinə ehtiyacı var. Azərbaycanda İranın casus şəbəkəsi neytrallaşdırılır. Ancaq İranın 30 ildə Azərbaycanda casus şəbəkəsi ilə yanaşı “yatmış hücrələr” formalaşdırdığı da istisna deyil. Azərbaycan 30 ilə yaxındır İran agenturasıyla mübarizə aparır, nə qədər həbslər həyata keçirilib, ancaq bu hələ də son deyil.