Day: February 6, 2023

Putin is in a hurry, and the West is slow

Rusiya prezidenti Vladimir Putin Ukraynaya qarşı işğalçı müharibənin başlandığı tarix olan 24 fevrala qədər genişmiqyaslı hücuma hazırlaşır. Putin 24 fevral tarixinə qədər müharibədə dönüş yaratmağa çalışır. Çünki Putin anlayır ki, onu dəstəkləyən rusların müharibənin uzanmasından narazılıqları artır.

24 fevraldan sonra müharibənin ikinci ili başlacaq və rusların “müharibə nə zaman bitəcək” sualı getdikcə aktuallaşacaq. Putinin tələsməsinin bir başqa səbəbi də var. Putin fevralına sonuna qədər müharibədə həm də ona görə dönüş yaratmaq istəyir ki, Qərb ölkələrinin Ukraynaya vəd etdikləri hərbi texnika və tanklar müharibə zonasına çatdırıla bilməsin. Çünki Ukrayna Qərb ölkələrindən yüzlərlə tank və uzaq mənzilli raketlər, o cümlədən artileriya qurğuları əldə  edərsə, müharibənin gedişini öz xeyrinə dəyişə bilər. Kreml Qərbi qabaqlamaq istəyir. İndiki halda Rusiya Ukraynada işğal ərazisini genişləndirmək məqsədilə 500 minlik qoşun toplayıb.

Vəziyyətin mürəkkəb olduğunu Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski və müdafiə naziri Oleksiy Resnikov da etiraf ediblər. Rusiyanın yeni hücumu Ukraynaya yeni bəlalar gətirəcək. Rusiya ordusu yalnız Ukrayna ordusu ilə savaşmır, daxil olduğu ərazilərdə qətliamlar törədir. Buçada aşkarlanan kütləvi məzarlıqlar buna sübutdur. Rusiya ordusunun ön sıralarında həbsxanadan azad edilmiş məhbuslar yer alıb. Belələri üçün insan həyatı heçdir, qarşılarına çıxan mülki insanları öldürməyə hazırdılar.

Qərb ölkələri yenə ləng tərpənirlər. Qərb ölkələri içərisində elələri də var ki, Kiyevə hərbi yardım vədi vermələrinə baxmayaraq, Ukraynanın məğlubiyyətini gözləyirlər. Belə dövlətlərin məqsədi Rusiya ilə keçmiş əlaqələri bərpa etməkdir.

 

Those who are in a hurry to help Turkey

İranda zəlzələ baş verdi, qonşu ölkələr – Azərbaycan və Türkiyə yardım təklifi etdilər. Tehran imtina etdi. Halbuki, zəlzələ nəticəsində soyuq havada evsiz və ərzaqsız qalanlar mövcuddur ki, onların yardıma ehtiyacları var. Türkiyədə zəlzələ baş verib, onlarla ölkə, o cümlədən Azərbaycan yardıma tələsib. Türkiyə ilə İranın fərqlərindən biri də budur. İran Türkiyədən kasıb ölkədir və kənar yardıma daha çox ehtiyacı var. Türkiyə isə dünyaya açıq ölkədir, hətta keçmişdə münasibətləri gərgin olan dövlətlərin yardım təklifinə müsbət cavab verib. Çünki zəlzələ bəşəri bir bəladır və dövlətlər, millətlər bir-birlərinə kömək etməlidirlər, sabah başqa ölkədə zəlzələ baş versə, Türkiyə həmin ölkəyə köməyə tələsəcək. Bu bəşəri yanaşma İrandakı rejimə yaddır. Bu İranın qapalı ölkə olmasından xəbər verir.

 

The aerostat prevented the trip

Çin Qərb ölkələrində, o cümlədən ABŞ-da kəşfiyyat işlərini genişləndirmək siyasətindən imtina etməyib. Çin illər uzun Qərb ölkələrindən texnologiyaların oğurluğu ilə məşğul olub. Pekin ABŞ-da yaşayan çinliləri tərəfdaşlığa sövq edərək Amerikadakı müəssisələrdən texnologiyalar oğurlayıb. ABŞ-da bu oğurluqlarla bağlı yüzlərlə həbs həyata keçirilib.

Bu həbslərə baxmayaraq, Pekin ABŞ-da texnologiya oğurluğu və kəşfiyyat məlumatları əldə etmək siyasətini davam etdirir. Havaya buraxılan şar – aerostat buna nümunədir. Çinə aid şar ABŞ-ın hava məkanına daxil olaraq kəşfiyyat məlumatları toplamalı idi. Aerostatda kəşfiyyat cihazları mövcud idi.

Pekin aerostatın Çinə məxsis olduğunu inkar etməyib. Ancaq Pekin belə bir açıqlama verib ki, guya həmin aerostat kəşfiyyat deyil, “mülki məqsədlər” üçün nəzərdə tutulub və guya təsadüfən Amerika səmasına keçib. Buna kimsə inanmadı. Çünki Pekinin “mülki məqsədli” adlandırdığı aerostat fevralın əvvəlində ABŞ-ın hərbi hava qüvvələrinin bazası və nüvə raket silolarının yerləşdiyi Montana ştatı üzərində  aşkarlanıb. Vaşinqton aerostanın Amerikanın strateji obyektlərinə nəzarətlə məşğul olduğunu vurğulayıb.

Amerika qırıcı təyyarəsi həmin aerostatı fevralın 4-də Atlantik okeanı üzərində, sahildən bir neçə on kilometr aralıda vurublar. Pekin Vaşinqtonu məsələyə “qeyri-adekvat reaksiyada” ittiham edib. Bundan sonra Pekin “cavab vermək hüququnu özündə saxladığını” açıqlayıb. Bu nə cavab ola bilər?

Aydındır ki, ABŞ eyni məqsədlərlə Çin səmasına aerostat göndərməyəcək. Ancaq mümkündür ki, Çində ABŞ-la əlaqəli olan kismlərisə həbs edib onların “kəşfiyyatçı” kimi qələmə versinlər. Son hadisə iki ölkə soyuq olan münasibətləri bir az daha gərginləşdirib. Nəticədə ABŞ dövlət katibi Entoni Blinken Çinə fevral ayının əvvəlində planlaşdırdığı səfəri təxirə salıb. Halbuki, Blinkenin səfəri uzun müddət idi hazırlanırdı. Bu səfərin ardınca ABŞ prezidenti Co Baydenin Çin lideri Si Tsinpinlə görüşü də planlaşdırılırdı.

"Atlas" Research Center

 

About us

"Atlas" Research Center was founded in Baku in 2003 by a group of political experts. The head of the center is political analyst Elkhan Sahinoglu.

Counter

Login
Today
Umumi 269363
en_USEN