Рубрика: Раскрытие информации

Rusiya xarici işlər naziri Sergey Lavrovun yaxın günlərdə Azərbaycana səfəri iki ölkə arasında “müttəfiqlik sazişinin” imzalanmasının bir illiyi ilə bağlıdır. Həmin saziş fevralın 21-də Moskvada Azərbaycan və Rusiya prezidentlər arasında imzalanmışdı. Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin mətbuat katibi Mariyz Zaxarova bu gün keçirdiyi brifinqdə həmin sazişi tarixi sənəd kimi qiymətləndirib. Mariya Zaxarovanın sözlərinə görə, bu sənəddə ölkələr arasındakı münasibətlərin yeni keyfiyyəti qeyd olunub.

Bu bir ildə Moskvanın Azərbaycana qarşı müxtəlif açıq və gizli təxribatlarını nəzərə alaraq həmin sənədin Zaxarovanın təbirincə desək keyfiyyəti şübhə doğurur. Qarabağ separatçılarının “liderlərini” tez-tez Moskvaya çağıran, onlara təlimat verən, Laçın yolundan separatçıların silah, sursat, mina daşınmasına şərait yaradan mərkəz Azərbaycana “strateji müttəfiq” ola bilməz. Ona görə də Sergey Lavrovun Bakıda deyəcəyi sözləri deyil, onun və ona əmr verənlərin əməlini qiymətləndirmək lazımdır.

Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan ötən ilin sonunda Brüsseldən xahiş etdi ki, Azərbaycanla təmas xəttinə müşahidəçilər göndərsin. Brüssel iki aylığına təmas xəttinə müşahidəçilər göndərdi. Moskva əvvəlcə buna etiraz etmədi. Ancaq iki ay bitdikdən və Paşinyan Avropa İttifaqının müşahidə missiyasının müddətini və sayını artırmaqla bağlı Brüssellə razılığa gəldikdən sonra Kreml narahat olmağa başladı. Hazırda Moskvada hesab edirlər ki, Avropa İttifaqı Rusiyanın Ukraynada başının qarışmasından istifadə edərək Cənubi Qafqazda, o cümlədən Ermənistanda hərbi nöqteyi nəzərdən möhkəmlənmək istəyir. Bu mümkündürmü?

Birincisi, Avropa İttifaqı NATO-dan fərqli olaraq hərbi struktur deyil, hər hansı ölkədə hərbi baza yarada bilməz. Misal üçün Avropa İttifaqı Rusiyanın Gümrüdəki hərbi bazasını əvəz edə bilməz. Bu praktik baxımdan mümkün deyil.

İkincisi, Avropa İttifaqına üzv dövlətlərinin bir qisminin Cənubi Qafqazda maraqları olsa da, Cənubi Qafqazda Rusiya ilə toqquşmaq istəmirlər.

Üçüncüsü, Avropa İttifaqına üzv dövlətlər arasında Azərbaycanla strateji tərəfdaş olanlar da var, enerji əməkdaşlığı mövcuddur. Həmin dövlətlər Avropa İttifaqının müşahidəçi missiyasının tərkibində yer almağa tələsməyəcəklər. Avropa İttifaqının Ermənistana göndərəcəyi müşahidəçi missiyasında əsasən Fransa nümayəndələri yer alacaqlar. Əslində Kreml Avropa İttifaqından çox Fransanın Ermənistanla sıx əlaqələrindən narahat olmalıdır.

Rusiya və Azərbaycan prezidentləri Vladimir Putinlə İlham Əliyevin telefonla danışdığı günün sabahısı Ukrayna dövlət başçısı Volodimir Zelenski azərbaycanlı həmkarına zəng edib. Zelenski ölkəsinin ərazi bütövlüyü və suverenliyinə verdiyi dəstəyə və göstərilən humanitar yardımlara görə prezident İlham Əliyevə təşəkkürünü bildirib. Söhbət zamanı dövlət başçıları beynəlxalq platformalarda əməkdaşlıq məsələsini də müzakirə ediblər. Zelenski Bakıya bu zəngi ilə İlham Əliyevə minnətdar olmaqla yanaşı Putinə belə bir mesaj da göndərib ki, Rusiya rəsmilərinin sözdə strateji tərəfdaş adlandırdığı Azərbaycan Ukraynanın ərazi bütövlüyünü sözdə və əməldə dəstəkləyir. Volodimir Zelenski bu gün Rusiyanın sözdə strateji tərəfdaş adlandırdığı Qazaxıstan prezidenti Kasım-Jomart Tokayevə də zəng edərək iki ölkə arasında humanitar əlaqələri müzakirə ediblər. Rusiyaya qonşu olan ölkələr işğalın və imperiya sərhədlərinin genişlənməsinin əleyhinədirlər.

ABŞ mənbələrinə görə, “Əl-Qaidə” lideri Ayman Əl-Zəvahiri Əfqanıstanın paytaxtı Kabildə hava hücumu zamanı öldürüldükdən altı ay sonra terror qruplaşmasının rəhbərliyi onun İrandakı varisinə Sayif Əl-Adil keçib. Bu şəxs Misirin keçmiş xüsusi təyinatlılarının zabiti olub, müxtəlif yerlərdə böyük əməliyyat təcrübəsi olan bacarıqlı komandirdir, sonrakı illərdə terrorçu təşkilata qoşulub.

Tehran “Əl-Qaida” ilə əlaqələrinə dair məlumatları hər zaman təkzib edib. Ancaq müxtəlif ölkələrin kəşfiyyat xidmətləri əllərindəki faktlara əsaslanaraq İranla “Əl-Qaida” arasında əməkdaşlığın olduğunu bildirirlər. Niyə də olmasın? Tehran “düşmənimin düşməni mənim dostum olmasa da, tərəfdaşımdır” prinsipindən çıxış edə bilər. Əgər “Əl-Qaida” başda ABŞ olmaqla Qərb ölkələrini hədəf seçibsə, bu Tehranın da maraqlarına uyğundur. Tehran İslam Keçikçiləri Korpusunun ABŞ-ın rekat zərbəsiylə öldürülən komandiri Qasım Slüyemaninin intiqamını başqalarının əli ilə reallaşdırmaq istəyə bilər. Akademik Ziya Bünyadovun qətlinin təşkilatçısının 26 ildir İranda gizləndiyinə dair mətbuatda yayılan məlumat da çox nəsnədən xəbər verir.

Если в тексте мирного соглашения, направленного правительством Армении в Баку, снова будет пункт, касающийся Карабаха, то и на этот раз ничего не будет достигнуто. После отправки текста в Баку Пашинян отправится на Мюнхенскую конференцию по безопасности, где попытается представить себя «миротворцем». Аргументом Пашиняна в Мюнхене будет то, что он ждет ответа на свои «мирные предложения» из Баку. Неслучайно Иреван отправил текст бывшим странам-сопредседателям - США, Франции и России. Чтобы привлечь внимание международного мира, Пашинян пошел на очередную уловку и начал распространять идею о том, что «безопасность Карабаха должна находиться под международными гарантиями». Необходимо каждый раз говорить Пашиняну и международному миру, что вопросы безопасности не будут рассматриваться до тех пор, пока не будут разоружены сепаратисты в Карабахе и не будет обеспечено исполнение азербайджанских законов в регионе.

Российская армия не единственная, кто использует иранское оружие в войне против Украины. Иранское оружие также будет отправлено в украинскую армию. Однако на этот раз оружие отправит не Тегеран. Поэтому Иран годами тайно отправляет оружие и боеприпасы партнерским группам в Йемене, где продолжается война. США захватили часть из них в морских портах Йемена. Речь идет о тысячах винтовок, миллионах патронов и противотанковых минах. Америке они не нужны, а украинской армии пригодится любая техника. Поэтому Вашингтон планирует направить в Украину трофейное иранское оружие и боеприпасы, только для этого Белому дому нужно получить одобрение Конгресса.

Тем временем в столице Саудовской Аравии Эр-Рияде прошли консультации между дипломатами США и арабских стран. Американские дипломаты предоставили арабским коллегам дополнительную информацию об угрозе со стороны Ирана и заявили, что беспилотные летательные аппараты, предоставленные Ираном России, в будущем станут источником опасности для арабских стран. Еще до этого предупреждения Иран нацелился на некоторые арабские страны через союзные вооруженные группы в регионе. Беспилотники иранского производства атаковали нефтеперерабатывающие заводы Саудовской Аравии над Йеменом. Траектория использования беспилотников Ирана расширилась. Поэтому соседним с Ираном странам важно укреплять свое воздушное пространство.

Традиционная конференция по безопасности пройдет в Мюнхене 17-19 февраля. Подтверждено участие премьер-министра Армении Никола Пашиняна в мероприятии, в котором примут участие многие руководители, высокопоставленные дипломаты и эксперты. Похоже, Никол Пашинян хочет использовать эту трибуну для продолжения своей пропаганды против Азербайджана. Есть большая вероятность того, что Азербайджан будет представлен на мероприятии на высоком уровне.

Помимо конференции, в Мюнхене проходят дебаты на различные темы. Один из таких дебатов был связан с карабахским вопросом. Ильхам Алиев и Никол Пашинян приняли участие в дебатах 15 февраля 2020 года. Это были первые публичные дебаты между лидерами двух воюющих стран. В той дискуссии Пашинян признал, что фактически Карабах находится под оккупацией Армении. Из открытой дискуссии еще раз стало ясно, что Армения не желает отказываться от оккупации азербайджанских земель путем переговоров. Лозунг Пашиняна «Карабах — это Армения» сделал бессмысленными переговоры и деятельность Минской группы. Через полгода после этих дебатов началась Вторая карабахская война.

Если участие президента Ильхама Алиева в конференции подтвердится, могут ли снова состояться дебаты с Николом Пашиняном в Мюнхене? Возможно, организаторам конференции интересна такая дискуссия. Если будет такая дискуссия, она снова будет напряженной. Потому что, несмотря на поражение Армении в войне, они не хотят признавать территориальную целостность Азербайджана, выдвигают нелогичные представления о Карабахе.

Qarabağ separatçılarının “Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin mətbuat xidməti” belə bir xəbər yayıb ki, “Arsaxda Türkiyə kənd təssərrfüatı məhsullarının satışı xəbərini araşdıracaqlar”. Guya Türkiyə istehsalı olan məhsullar Xankəndi bazarında peyda olub. Xəbərin bu şəkildə yayılması təfriqə yaratmaq məqsədi daşıyır. Bəllidir ki, hətta işğal dövründə də Ermənistanda Türkiyə istehsalı olan məhsullar satılırdı. Türkiyənin məhsullarının daha keyfiyyətli olduğunu ermənilər də anlayırlar. Həmin məhsullar illər boyu Ermənistana Gürcüstan üzərindən çatdırıb.

Hazırda Türkiyə-Ermənistan dialoqu genişlənib, sərhəd açılıb, Ermənistanın xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan Türkiyədədir, türkiyəli həmkarı Mövlud Çavuşoğlu ilə görüşərək fikir mübadiləsi aparıb. Bunun fonunda separatçılar Türkiyə istehsalı olan məhsulların Xankəndidə satılması barədə qəsdən xəbər yayıblar ki, bu Azərbaycanda qarışıq suallar yaratsın. Narahat olmağa dəyməz. Türkiyə-Ermənistan dialoqunun genişlənməsinin, o cümlədən Türkiyənin kənd təssərrüfatı məhsullarının Ermənistanda və ya Qarabağda satılmasından Azərbaycana zərər dəyməz. Ermənilərin strateji müttəfiqimiz Türkiyənin məhsullarına artan tələbatı düşmən dedikləri dövlətdən necə asılı olduğunu göstərir. Mirzoyan elə ona görə Türkiyəyə gedib ki, zəlzələ nəticələrinin ortadan qaldırılması adı altında qonşu dövlətlə siyasi məsələlərin həlli sürətlənsin.

Erməni separatçılarının “dövlət naziri” Ruben Vardanyanın Moskvaya çağrılması və məsləhətləşmələrdən sonra onun eyni yolla geri qaytarılması Kremlin Azərbaycana qarşı təxribatçı siyasətini davam etdirməsindən xəbər verir. Moskva Vardanyandan Azərbaycana qarşı istifadə etmək istəyindən əl çəkməyib. Rusiyalı rəsmilər Azərbaycanla “strateji tərəfdaşlıqdan” ağır dolusu danışsalar da, erməni separatizminə dəstək vasitəsilə Azərbaycanın ərazi bütövlüyü və suverenliyinə hörmətsizliklərini nümayiş etdirirlər. Bu suallar açıq qalır: 1. Ruben Vardanyanı hansı məqsədlə Moskvaya çağırmışdılar? 2. Onunla Moskvada kim görüşüb və hansı məsələləri müzakirə edib? 3.Moskvanın Ruben Vardanyanı yenidən Qarabağa göndərməkdə məqsədi nədir?

Erməni separatçılarının müxtəlif nümayəndələri keçmiş illərdə də Moskvaya səfərlər edir və bu səfərlərin məqsədi Azərbaycana izah edilmirdi. Rusiyalı rəsmiləri və diplomatlar heç zaman suallara aydınlıq gətirmədilər. Ruben Vardanyanın Qarabağa qaytarılması xəbərinin yayılmasıyla eyni gündə Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin Azərbaycan-Ermənistan münasibətlərinin normallaşdırılması üzrə xüsusi nümayəndəsi İqor Xovayevi Bakıya gəlib və rəsmi görüşlər keçirib. Rusiya erməni separatçılarını idarə edirsə, nəqliyyat vasitələri ilə onları Laçın yolundan keçirirsə Xovayevin “sülh” barədə fikirlərinin əhəmiyyəti olmayacaq. Rusiyaya sülh deyil, bölgə ölkələrinə nəzarət lazımdır ki, biz buna heç zaman razılaşa bilmərik.

Ermənistanın keçmiş müdafiə naziri, parlamentdə müxalifətdə olan “Ermənistan” fraksiyasının rəhbəri Seyran Ohanyan barədə cinayət işinin açılması baş nazir Nikol Paşinyanın əlini gücləndirir. Nikol Paşinyan hər zaman bildirir ki, ordu o hakimiyyətə gəlməmişdən əvvəl bərbad durumdaydı, keçmiş prezidentlər Robert Köçəryan və Serj Sərkisyan korrupsiya ilə məşğul idilər. Seyran Ohanyana qarşı qaldırılan cinayət işinin materialları Paşinyanın haqlı olduğunu göstərir. Ermənistanın baş prokuroru Ohanyanın müdafiə naziri olduğu vaxtlar 2 hərbi hissənin ərazisini və binalarını ucuz qiymətə yaxınlarına satmaqda ittiham edib. Seyran Ohanyana qarşı başqa ittihamlar da var. Seyran Ohanyanın korrupsiyaya bulaşdığı onun nazir olduğu illərdə də bəlli idi. Ohanyan 2010-cu ildə İrəvanın mərkəzində bütöv bir binanı satın almışdı.

Beləliklə, Nikol Paşinyan rəqiblərindən birini də neytrallaşdırdı. “Qarabağ klanı” itir-itirə gedir. Klanın lderləri Robert Köçəryan və Serj Sərkisyan Paşinyana rəqib deyillər, çünki erməni cəmiyyətində nüfuzları qalmayıb. Bu səbəbdən faktiki hər ikisi siyasətdən uzaqlaşıb.

Paşinyan Kremlinin xoşuna gəlmir, erməni baş nazirin açıqlamaları Moskvanı qıcıqlandırır. Rusiya hakimiyyətinin imkanı olsa onu devirər. Ancaq Kremlin hazırda Ermənistanda bunu reallaşdıracaq adamı yoxdur. Kreml 1990-cı illərin ortalarında prezident Levon Ter-Petrosyanı asanlıqla devirdi, çünki baş nazir Robert Köçəryan və daxili işlər naziri Serj Sərkisyana qiyama rəhbərlik etdilər, o zaman üçün onlar nüfuzlu idilər. İndi isə belələri yoxdur. Paşinyanın İkinci Qarabağ müharibəsində Azərbaycana məğlub olmasına baxmayaraq ölkəsində rəqibi yoxdur.