Açıqlamalar – Səhifə 3

İsraildə səfirlik açmaq Azərbaycan üçün niyə vacibdir?

İsrail Azərbaycanda səfirliyi 30 il bundan açıb. Biz isə 30 il gözlədik. Açıq demək lazımdır, İran və ərəb amilinə görə İsraildə səfirlik açmaqdan çəkinirdik. Sonrakı illərdə aydın oldu ki, İsraildə səfirlik olmadan da Tehran Azərbaycana qarşı təxribatlarından əl çəkən deyil. Çünki Tehranın dərdi Azərbaycan-İsrail əməkdaşlığından çox Azərbaycanın dünyəvi müsəlman ölkəsi olaraq varlığıdır. Digər tərəfdən son illərdə ərəb ölkələrinin bir qrupu İsraillə diplomatik əlaqələr qurublar. Ərəb ölkələrinin İsraildə səfirlikləri açılırsa, Azərbaycanın bu ölkədə niyə səfirliyi olmamalıdır?

Azərbaycanın İsraildə səfirliyinin açılmasını şərtləndirən amillərdən biri də iki ölkə arasında artan əməkdaşlıqdır. İsraildən aldığımız hərbi texnikanın İkinci Qarabağ müharibəsindəki uğurumuzda payı az deyil. İsrail Azərbaycanla əməkdaşlığı təhlükə altına atmamaq üçün düşmənimiz Ermənistana hərbi texnika satmadı. Halbuki, İrəvanın belə cəhdləri olmuşdu. Hərb-texniki sahədə əməkdaşlıq o həddə çatıb ki, İsrail şirkətinin dəstəyi ilə bugünlərdə Bakıda kibertəhlükəsizlik mərkəzi açılıb. Bundan başqa Azərbaycan illərdir Ceyhan limanı üzərində İsrailə neft satır. Bu İsrailin neftə olan tələbatının təxminən 30 faizdən çoxunu təmin edir. Bütün bunlardan sonra Azərbaycanın İsraildə səfirliyinin açılmasını yubatmaq olmazdı. Növbəti addım Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevin İsrailə rəsmi səfəri olacaq.

Qazaxıstanı hansı dövlət qarışdırmaq istəyir?

Rusiya prezidentinin xüsusi nümayəndəsi Sergey İvanovun sözlərinə görə, ABŞ yenidən “rəngli inqilablar” konsepsiyasına qayıdıb və Rusiyaya ən yaxın olan ölkələrə yaxınlaşmağa başlayıb. Sergey İvanov Belarus və Qazaxıstanın adını çəkib. Belarusu anladıq, ABŞ və Avropa Aleksandr Lukaşekonun hakimiyyətdən getməsini istəyir, ona qarşı sanksiyalar tətbiq edib. Bəs Vaşinqton Qazaxstanı niyə qarışdırmalıdır? Hazırda Vaşinqtonla Astana arasında sıx dialoq mövcuddur. Qazaxıstan prezidenti Kasım Jomərt Tokayev bu dialoqda maraqlıdır. Tokayev Ukraynanın parçalanmasının əleyhinədir, Qazaxıstan prezidenti Donbası Rusiyanın ərazisi kimi tanımayacağını Kreml sahibi Vladimir Putinin üzünə deyib. Bu Putin və onun ətrafının xoşuna gəlməyib. Qazaxıstanı qarışdırmaq Amerikanın deyil, əsl Kremlin maraqlarına cavab verir. Rusiya Ukraynadakı hədəflərinə çatandan sonra Qazaxıstanı parçalamaq planını hərəkət gətirməliydi. Rusiya Ukraynada ilişdiyinə görə, Qazaxıstanla bağlı “planlarını” sonrakı mərhələyə saxladı.

Putin həyatı üçün qorxur

Rusiya prezidenti Vladimir Putin Ukraynanın işğal altındakı Mariupol küçələrində avtomobili idarə edərkən təhlükəsizlik kəmərini taxmamasını jurnalistə belə izah edib: “Belə şəraitdə kəməri taxmamaq daha yaxşıdır, bu avtomobili tez tərk etmək üçün lazımdır”. Putinin bu cümləsində iki etiraf var. Kreml sahibi “belə şərait” dedikdə Mariupolun işğalına rəğmən, bu şəhərdə “şəraitin” hələ Rusiya üçün münbit olmadığına, “avtomobil tez tərk etmək” isə istənilən an hücuma məruz qalacağına eyham vurub. Necə deyərlər, asta qaçan namərddir. Putin ehtiyatlı olmaqda haqlıdır. Bir gün Mariupol şəhəri azad ediləcək və Putin üçün bu şəhər əlçatmaz olacaq.

Bütün reaksiyalar:

2

Laçın yolunda sərhəd xidməti yaradılacaq

Azərbaycan hərbçilərinin martın 25-də Şuşaya daxil olmadan torpaq yolunu nəzarətə götürməsi Laçın yolunun qurtacağında sərhəd-keçid məntəqəsinin yaradılması zərurətini artırıb. Azərbaycanlı fəallar Laçın yolunda etiraza başladıqdan sonra Ermənistan bu yoldan separatçılara böyük həcmdə silah və sursat göndərməyə risq etmirdi. Doğrudur, Rusiyanın nəqliyyat vasitələrində yüklər göndərilə bilərdi, ancaq bunun risqlərini hesablayırdılar. Buna görə də Ermənistan Müdafiə Nazirliyi Rusiya hərbi kontingenti ilə birgə Qarabağ separatçılarına hərbi yükləri Laçına alternativ torpaq yolundan göndərməyə başladı. Hazırda bu yol Azərbaycan hərbçilərinin nəzarətinə keçdiyinə görə, Ermənistan və Rusiya hərbi yükləri yoxlanılmayan nəqliyyat vasitələrində yenidən etirazın keçirildiyi yoldan keçirməyə çalışacaqlar. Çünki başqa yolları qalmayıb. Bunun qarşısını almağın yeganə alternativi Laçın yolunun qurtaracağında sərhəd-keçid məntəqəsinin yaradılmasıdır ki, bütün, o cümlədən Rusiyaya məxsus nəqliyyat vasitələri də yoxlanmalıdır.

Qarabağ ermənilərinin nümayəndələri Bakıya nə zaman gələcəklər?

Azərbaycan Prezident Administrasiyası Qarabağın erməni ictimaiyyətinin nümayəndələrini yenidən Bakıya dəvət edib. Əvvəlki təklif martın 13-də onlara təqdim edilmişdi, gəlmədilər. Ermənilərlə sonuncu görüş martın 1-də Xocalı şəhərində keçirilib. Ermənilər Bakıya niyə gəlmək istəmirlər? Bunun bir neçə səbəbi var. Birincisi, separatçılar hesab edirlər ki, Bakıda reinteqrasiya məsələlərinin müzakirəsi Azərbaycanın Qarabağ üzərindəki suverenliyinin bərpası və ermənilərini bunu qəbulu anlamıı daşıyır. Bu görüntünün formalaşmasını istəmirlər. İkincisi, separatçılar təkbaşına qərar vermirlər, təlimatlar Moskvadan gəlir. Rusiyanın paytaxtına qərar verənlər isə separatçıların Bakıya gəlmələrinin əleyhinədirlər.

Bu müddətdə bölgədə vəziyyət daha da gərginləşib. Erməni separatçılarının Ermənistandan bölgəyə silah daşımasının qarşılığında Azərbaycan hərbçiləri Laçına alternativ yolda nəzarət postu yaradıblar. Bu hələ son deyil, növbədə Laçın yolunun qurtaracağında sərhəd-keçid məntəqəsinin yaradılmasıdır. Qarabağ erməniləri durumlarından şikayətçidirlər. Ermənistan hökumətinin şikayət etmədiyi yer qalmayıb, Azərbaycan əleyhinə bir neçə sənədin və açıqlamanın qəbuluna nail olublar. Ancaq bunların Azərbaycanın siyasətinə və qərarlarına təsiri yoxdur. Bundan məyus olan ermənilər tədricən anlamağa başlayıblar ki, onlar Azərbaycanla anlaşmayınca kimsə onları xilas etməyəcək. Birbaşa dialoqu davam etdirməkdən başqa çarələri qalmayacaq, enində-sonunda Qarabağ erməniləri Bakıya gəlmək məcburiyyətində qalacaqlar.

Pekin İsraili İranla barışdırmaq istəyir

Qərb mətbuatı İranla İsrail arasında məxfi danışıqların başlandığına dair sensasiya xarakterli məlumat yayıb. Danışıqlar Çinin vasitəçiliyi ilə Honkonq şəhərində keçirilir. Görüşün təşəbbüskarı kimi Pekin çıxış etsə də, bu işdə Rusiyanın da maraqları hiss olunur. Çin əvvəlcə İranla Səudiyyə Ərəbistanını barışdırdı, tərəflər arasında danışıqlar Pekində həyata keçirildi. Pekin indi daha ağır işə girişib, iki qatı düşməni barışdırmaq alınmasa da, İsraillə İranı qarşıdurmadan çəkindirmək istəyir. İranın Rusiya və Çinlə sıx əlaqələri mövcuddur. İsrail İran qədər Çin və Rusiya ilə tərəfdaş olmasa da, Moskva və Pekinlə dialoqu mövcuddur. Ona görə də Çin və Rusiya var gücləriylə İsraillə İranı müharibədən çəkindirmək istəyirlər. Bunun başlıca şərti İran nümayəndə heyətini nüvə silahı əldə etməyi düşünmədiklərini barədə İsrailin nümayəndə heyətini inandırmaqdır. Bu alınmasa Çində danışıqlar nəticə verməyəcək.

Bu arada, başqa sual aktuallaşır. İran regional rəqibi Səudiyyə Ərəbistanı ilə barışmaq və qatı düşməni İsraillə müharibədən sovuşmaq istəyərkən qonşusu Azərbaycanı niyə hədələməkdə davam edir? Məntiqlə Tehran eyni ilə Bakı ilə də münasibətlərin normallaşması və mövcud problemlərin həllini sürətləndirmək barədə düşünməməlidirmi? Əksini müşahidə edirik. Belə çıxır ki, İran rejimi üçün Azərbaycana qarşı təxribatları davam etdirmək daha vacibdir. O ki qaldı, İranın Səudiyyə Ərəbistanı və İsraillə dialoqa başlamasına, hər ikisinin perspektivi dumanlıdır. İranda mövcud olan rejimin istənilən an atacağı təxribatçı addım Tehranın Səudiyyə Ərəbistanı və İsraillə münasibətlərini yenidən gərginlik nöqtəsinə gətirəcək. Digər tərəfdən ABŞ Çinin və ya Rusiyanın vasitəçiliyi ilə İranın Səudiyyə Ərəbistanı və ya İsraillə barışmasının əleyhinədir və bu prosesə müxtəlif vasitələrlə mane olacaq.

Bütün reaksiyalar:

Adalat Kerimov, Loğman Məmmədov və başqa 30 nəfər

Rusiya Azərbaycana mane ola bilməyəcək

Ukrayna bataqlığı içərisində olan Rusiya Azərbaycanla açıq qarşıdurmaya getməyəcək. Qarabağda zəruri və gərəkli bildiyimiz tədbirləri davam etdirməliyik. Laçın və ona paralel olan bütün yollar Azərbaycan ərazisindədir və yolları nəzarətə götürmək suveren hüququmuzdur. Rusiya Müdafiə Nazirliyinin bəyanatında Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Sarıbaba dağının 2,9 km şimal-şərq istiqamətində irəlilədiyi və istehkam işlərini həyata keçirildiyi təsdiq edilib. Bəyanatlarında bildirilib ki, Rusiya hərbi komandanlığı “böhranlı vəziyyətin gərginləşməsinin və təxribatların qarşısını almaq üçün tədbirlər görür”. Sonrakı cümlələri təhdid xarakter daşıyır: “Dövlət başçılarının üçtərəfli sazişlərinin müddəalarına əməl olunması, mühəndis-texniki işlərin dayandırılması və milli silahlı qüvvələrin bölmələrinin əvvəllər tutduqları mövqelərə çıxarılması üçün tədbirlərin görülməsinin zəruriliyi ilə bağlı Azərbaycan tərəfinə tələb irəli sürülüb”.

Qüvvələrimizi çıxarmayacağımız halda nə edəcəklər? İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra öz ərazimizdə bir neçə əməliyyat həyata keçirib irəriləmişik. Həmin əməliyyatlarda qarşımızı kəsə bilmədilərsə, bu dəfə də bəyanatla kifayətlənəcəklər. Nə Azərbaycan Rusiya ilə, nə də Rusiya Azərbaycanla Qarabağda toqqşumaq istəyir. Bu hər iki dövlətin maraqlarına cavab vermir. Ancaq Kremlə onu da anlatmaq lazımdır ki, 1)Azərbaycan ordusu Qarabağda zəruri addımlarını davam etdirəcək və bu 2020-ci il 10 noyabr bəyanatına zidd deyil; 2)Laçın yolunda sərhəd-keçid məntəqəsi yaradılacaq; 3) Rusiya hərbi kontingenti 2 ildən sonra bölgəni tərk etməyə hazırlaşmalıdır.

Zelenski haqlıdır

Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski qələbinin bu il olacağını deyib. Rusiyanın işğalçı müharibəni genişləndirməsi və Baxmut şəhərini mühasirəyə alması fonunda Zelenskinin açıqlaması qəribə görünə bilər. Qələbə üçün Rusiya ordusunun hücumları dayandırılmalı və Ukrayna ordusu əks-hücumlara keçməlidir. Ukrayna prezidenti qələbinin şərtlərini bu şəkildə sıralayıb: 1. Ukrayna ilə Avropa arasında əməkdaşlıqda gecikmə və durğunluq olmamalıdır; 2. Birgə səylər qətiyyətlə Ukraynanın qələbəsinə yönəlməlidir. Yəni Zelenski demək istəyib ki, bu iki şərt yerinə yetirilməsə qələbə əldə etmək çətin olacaq.

Ukrayna prezidenti haqlıdır. Ukrayna ordusu öz üzərinə düşəni artıqlamasıyla edir, qəhrəmancasına savaşır, işğalçı itki verir. Ancaq Ukraynanın qələbəsi üçün bu azdır. Qərb də üzərinə düşəni etməlidir. Təsadüfi deyil ki, Zelenski qələbədən danışarkən belə bir cümlə də işlədib: “Birgə nə qədər tez hərəkət etsək, bir o qədər çox insan həyatını xilas edəcəyik”. Zelenski “2023 qələbə ili olacaq” deyərkən həm də Ukrayna cəmiyyətinin ruh yüksəkliyinə istinad edir. Kreml müharibəyə başladıqda məhz Ukrayna cəmiyyətinin məğlubiyyətlə barışacağına və Zelenskini devirəcəyinə ümid edirdi. Bu baş vermədi. Əsas qələbəyə olan inamın itməməsidir.

Putinin Azərbaycandan istəyi var

Rusiya prezidenti Vladimir Putin martın16-da Rusiya Sənayeçilər və Sahibkarlar İttifaqının qurultayında çıxışı zamanı Dağıstan-Azərbaycan-İran yolunun tikintisini tezləşdirməyi təklif edib. Kreml sahibi Dağıstan-Azərbaycan-İran yolunun tikintisini sürətləndirməyi və maliyyə mənbələrini dəqiqləşdirməyi tapşırıb. Onun sözlərinə görə, Şimal-Cənub dəhlizi kimi, bu yola da hər zaman ehtiyac olacaq. Putin vurğulayıb ki, mürəkkəb geosiyasi vəziyyətə baxmayaraq, yolun inşasına bütün tərəflər razılıq verib.

Putin səsləndirdiyi layihə hazırki şərtlər daxilində necə reallaşacaq? Kreml sahibi sonuncu cümləsində özü də etiraf edib ki, bölgədə mürəkkəb geosiyasi vəziyyət mövcuddur. Putin bunu deyərkən hər halda İranla Azərbaycan arasındakı gərgin münasibətləri də nəzərdə tutub. Əlbəttə, Azərbaycan müxtəlif regional layihələrin reallaşmasında maraqlıdır, Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizi də bölgədəki çəkimizi artıra bilər. Ancaq bu layihəni reallaşdırmadan əvvəl İran Azərbaycanla bağlı siyasətini korrektə etməli, təxribatlardan əl çəkməlidir. Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizi Qərbin sərt sanksiyalarından əziyyət çəkən Rusiya və İran üçün əhəmiyyətlidir. Belədirsə, hər iki dövlət Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə hörmət etməlidir. Ancaq Rusiya bölgədə erməni separatizmini bəsləyir, İran isə həm bunu edir, həm də Zəngəzur dəhlizinin açılmasını əngəlləməyə çalışır. Bu şərtlər altında Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizinin perspektivi dumanlıdır.

Ermənilər atəşkəsi niyə pozublar?

Ermənilər eyni səhvi təkrarlamaqda davam edirlər. 2016-cı ilin aprel ayında atəşkəsi pozdular, Azərbaycan ordusu əks-həmlə ilə cavab verdi, 2020-ci ilin iyul ayında Tovuzda mövqelərimizi atəşə tutdular, itki verdik, zərbələr endirdik və bu hadisə böyük müharibəni yaxınlaşdırdı, sentyabr ayında yenə təxribata baş vurdular, İkinci Qarabağ müharibəsi başladı. Martın 13-də Ermənistan silahlı qüvvələri müxtəlif istiqamətlərdəki Qarabağdakı mövqelərimizi, o cümlədən erməni separatçıları Rusiya hərbi kontingentinin yerləşdiyi ərazidən Xocalı rayonu istiqamətindəki mövqelərimizi atəşə tutublar.

Bu təxribat da Azərbaycan ordusunun növbəti hədəflərinə çatmasını sürətləndirməlidir. Ermənilər bilirlər ki, Azərbaycan ordusu Laçın yolunda nəzarət-buraxılış məntəqəsi yaradacaq. Digər tərəfdən erməni icmasının nümayəndələrinə növbəti görüşü Bakıda keçirməyi təklif ediblər. Bu təşəbbüslərimizi mövqelərimizi atəşə tutmaqda əngəlləməyə çalışıblar. İşin içində Rusiya hərbi kontingenti, onların təsiri altında olan erməni separatçıları və Ermənistandakı “Qarabağ klanı” var. Qarşımızda kim olursa-olsun, Laçın yolunda nəzarət-buraxılış məntəqəsinin yaradılmasını uzatmaq olmaz.

BE	ÇA	Ç	CA	C	Ş	B
	1	2	3	4	5	6
7	8	9	10	11	12	13
14	15	16	17	18	19	20
21	22	23	24	25	26	27
28	29	30	31

Sign In

Kateqoriya: Açıqlamalar